 Մեծ հաղթանակի գործում իր ավանդը ունի նաև հայրիկս` Ավագ Խաչատուրի Սարգսյանը: Պարզ է, որ դա մի կաթիլ է, բայց այդ կաթիլներից գոյացած հզոր համազգային ուժի օվկիանն էր, որ կասեցրեց ֆաշիստների ահարկու ուժը:
1941 թ. հունիսի 22-ը. երիտասարդ ամուսիններ Ավագ Սարգսյանը և Նախշուն Մարտիրոսյանը հանձնել էին երրորդ կուրսի վերջին քննությունը, սպասում էին հրաժեշտ տալու ընկերներին և վերադարնալու հայրենի գյուղ , իրականացնելու փայփայած իրենց երազանքը` սկսել սեփական տան կառուցումը: Սակայն ռադիոյի գույժով խաղաղ կյանք ներխուժեց պատերազմը: Բոլորը մի պահ քարացան: Կանայք և աղջիկները սկսեցին լաց լինել իսկ տղաների մեծ մասը որոշեց կամավոր մեկնել ռազմաճակատ: Նրանց թվում էր, թե պատերազմը շատ կարճ է տևելու , արագ հաղթելու են և վերադառնալու տուն: Հայրիկս անմիջապես մեկնեց Թալինի շրջանի զինկոմիսարիատ, բայց այնտեղ այնպիսի հերթ էր ,որ միայն հաջորդ օրը հաջողվեց զինվորագրվել: Մայրը Ձիթհանքով գյուղից Թալին եկավ որդուն հրաժեշտ տալու: Որդիներին նա մենակ էր մեծացրել, ամուսինը` Խաչատուրը զոհվել էր Առաջին Համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, Լեհաստանում: Պատերազմ մեկնեցին նաև հորս չորս եղբայրները: Սոֆիկ տատիկը ամեն առավոտ ձեռքերը երկինք պարզած, ծնկաչոք աղոթում էր, աղերսելով Աստծուց խաղաղություն և իր հինգ որդիներին բարի վերադարձ: Վշտին չդիմանալով, նա մահացավ հիսուն տարեկան հասակում, այդպես էլ չիմանալով, որ որդիներից փոքրը` Եղիշեն զոհվեց կռվի դաշտում: Միայն 60 տարի հետո, Լենինգրադում, պատանի հետախույզների կողմից գտնվեց նրա աճյունը և թաղվեց Վոլխովյան հուշահամալիրում: Հայրիկս Հայկական 44 -րդ բանակի կազմում, որպես հրետանային սպա մասնակցել է Նովորոսիյսկի, Մազդոկի, Կերչի համար մղվող մարտերին: Մարտերից մեկի ժամանակ արկի պայթյունից ընկնում է Սև ծովը և հրաշքով փրկվում: Նրան գտնում են ուշակորույս վիճակում, նավի մի բեկորի վրա և տեղափոխում Մոզդոկի հոսպիտալ: 1943թ. նրան ուղարկում են Թբիլիսիի հրետանային ուսումնարան: Այն ավարտելուց հետո նա ծառայում է Ուկրաինական ճակատում, մինչև պատերազմի վերջին օրը: Մասնակցելով Հունգարիայի և Ավստրիայի համար մղվող մարտերին, հայրս պարգևատրվել է Բուդապեշտի և Վիեննայի ազատագրման համար մեդալներով: Հայրիկս չէր սիրում պատմել պատերազմից, բայց մարտական ընկերները հարգանքով և ակնածանքով էին խոսում նրա մասին: Պատերազմի ավարտից հետո, վերադառնալով տուն, նա ընտրում է ամենամարդասիրական և խաղաղ` մանկավարժի մասնագիտությունը: Աշխատել է ժողովրդական կրթության բաժնում, եղել դպրոցի ուսումնական մասի վարիչ և տնօրեն: Հայրիկիս ամենամեծ «մասնագիտությունը» հայր լինելն էր: Ես չեմ հիշում, թե որևէ անգամ նա մեր հինգ երեխաներիցս մեկն ու մեկի վրա ձայնը բարձրացներ , կամ նախատեր, բայց բոլորս անվերապահորեն լսում և սիրով կատարում էինք նրա բոլոր հանձնարարությունները: Ընտանիքում ավանդույթ էր գրքերի համատեղ ընթերցումը և համատեղ քննարկումը, մտքերի փոխանակումը: Հազարից ավելի գրքերից բաղկացած գրադարան ունեինք, որը նա սիրով տրամադրում էր բոլոր ցանկացողներին: Հայրիկս շատ հոգատար հայր էր և ամուսին: Սիրում էր զբաղվել տնտեսությամբ : Գեղեցիկ պտղատու այգի ունեինք, որի ամեն մի ծառը յուրահատուկ խնամված էր: Արդեն 20 տարի է, ինչ մեզ հետ չէ սիրելի հայրիկս, բայց տարիներն անցնելու հետ նրա մեծությունն ավելի եմ զգում: Սվետլանա Սարգսյան
"Հայորդյաց տան" ուսուցչուհի
При полном или частичном использовании материалов ссылка на газету "Армянская Церковь" обязательна, при цитировании статьи в интернет-ресурсах гиперссылка на //armenianchurch.do.am обязательна.
Категория: Статьи |
